Tłumaczenie dokumentów z błędami (08.08.2018)
Tłumacz przysięgły to osoba, którą od tłumacza zwykłego, pomiędzy wieloma innymi rzeczami, odróżnia także to, że oprócz przekładu, poświadcza on zgodność wyprodukowanego tekstu z oryginałem. Toteż zadaniem, a wręcz obowiązkiem tłumacza przysięgłego, jest wierne odwzorowanie treści tłumaczonego dokumentu. Efektem jego pracy powinno być jednak nie tylko tłumaczenie wierne, ale także absolutnie pozbawione błędów i pomyłek. Bywa jednak tak, że to nie tłumacz popełni błąd, a urzędnik, który wystawiał dokument oryginalny. Co w wypadku, gdy błąd znajduje się właśnie w tekście oryginalnym? Jak wtedy powinien zachować się tłumacz? Jak wykonać tłumaczenie dokumentów z błędami?
Błędy ortograficzne i gramatyczne
Są oczywiście różne rodzaje błędów, które tłumacz przysięgły może znaleźć w oryginale dokumentu złożonego do tłumaczenia. Zaliczają się do nich również błędy ortograficzne, w tym literówki, a także błędy gramatyczne. Choć wiadomo, że dokumenty nie powinny zawierać nawet najmniejszych błędów, rzeczywistość czasem wygląda inaczej. Jeśli tłumacz przysięgły natknie się w tekście na pomniejszy błąd, jak wspomniana wcześniej literówka, tłumaczy tekst tak, jak gdyby błędu nie było.
Mówi o tym nawet Kodeks Tłumacza Przysięgłego opracowany przez TEPIS, polecając tłumaczom przysięgłym, by błędy, które nie mają wpływu na treść tekstu i nie dotyczą jego ważnych elementów, po prostu pomijać. Zdarza się jednak, że błąd jest rażący, a niekiedy nawet powoduje wątpliwości co do treści dokumentu. W takim przypadku tłumacz powinien umieścić adnotację na początku tekstu, bezpośrednio przy błędzie lub w przypisie dolnym, głoszącą, że tekst zawiera błąd.
Jak tłumaczyć nazwisko z błędem
Łatwo się jednak domyślić, że błędy mogą zdarzyć się także w miejscach najbardziej newralgicznych. Przykładowo w dokumentach tekstu stanowiących o informacjach, jakie przekazuje. O ile literówka w jakimś słowie w tekście może być pominięta i nie jest poważnym problemem, o tyle literówka w nazwisku takim problemem się staje. Jak tłumaczyć nazwisko z błędem? Tłumacz nie ma bowiem prawa takiego błędu poprawić. Tekst, szczególnie w częściach dotyczących danych, musi być zgodny z oryginałem. A więc jeśli pan Kowalski w przyniesionym przez siebie dokumencie figuruje jako Kowlaski (brak litery „a”), w tłumaczeniu również powinien tak figurować.
Według wspomnianego już Kodeksu, gdy tłumacz zorientuje się, że nastąpił typowy błąd pisarski, jak w podanym przykładzie, ma on prawo umieścić w nawiasach kwadratowych uwagę. Informacja taka powinna jasno mówić, że prawdopodobnie nastąpił błąd, a oryginalna forma brzmi tak a tak, jednakże bezpośrednio i tak podaje formę błędną. Pamiętajmy jednak, że podstawowym zadaniem tłumacza jest wierne odtworzenie danych zawartych w dokumencie oryginalnym. Oznacza to tyle, że jeśli te są błędne, nie możemy mieć pretensji do tłumacza, że takie błędne dane powtarza w swoim tłumaczeniu. Nie ma on bowiem prawa ich zmienić.
BŁĘDY W DOKUMENCIE ORYGINALNYM
Podsumowując, warto podkreślić, że błędy w dokumencie oryginalnym przedłożonym do tłumaczenia uwierzytelnionego, choć nie powinny, mogą się zdarzyć. Jeśli dotyczą one ważnych danych, np. osobowych lub liczbowych, tłumacz musi przepisać je w takiej formie, w jakiej wystąpiły w oryginale. Może umieścić adnotację o prawdopodobieństwie błędu. Do podobnej adnotacji tłumacz ma prawo w przypadku, gdy błędy utrudniają zrozumienie tekstu. Jeśli błąd pojawia się w mniej ważnych częściach i interpretacji dokumentu nie utrudnia, tłumacz może tłumaczyć tak, jak gdyby błędu nie było i mimo że zwykle jego zadaniem jest wierne odtworzenie oryginału, takiego błędu nie musi, a wręcz nie powinien, odtwarzać.
