Spis treści
Omawiając wciąż nowy i ciekawy temat, jakim jest lokalizacja językowa, kilkukrotnie wspominaliśmy o jej ważnej gałęzi. To lokalizacja gier komputerowych. Aby zrozumieć, czym ona jest, warto sobie przypomnieć definicję samej lokalizacji. Jest to adaptacja warstwy językowej, danego tworu, w tym przypadku gry komputerowej. Jej celem jest dostosowanie gry do realiów odbiorcy. Chodzi o to, by ten nie zorientował się, że ma styczność z tłumaczeniem.
Lokalizacja gier komputerowych – etapy
Lokalizacja gier komputerowych to zdecydowanie nie tylko tłumaczenie. Ma ona kilka ważnych etapów, w których udział bierze cały zespół specjalistów. Tym niemniej, tłumacze są jego bardzo ważną częścią. Ich praca jest podstawą całej lokalizacji. To od nich zależy, czy przekład będzie brzmiał naturalnie. To z kolei bardzo często warunkuje sukces gry. Słabo przetłumaczona gra nie da graczowi takiego doświadczenia, jakiego by oczekiwał.
Pierwszy etap – tłumaczenie specjalistyczne
Nie ma więc wątpliwości, że tłumaczenie specjalistyczne lokalizowanej gry to niesamowicie ważny etap. Niewątpliwie nazwanie jej przekładu „specjalistycznym” to nie przesada. Przecież niektóre gry rzeczywiście wymagają tłumaczenia specjalistycznego. W zależności od gatunku, mogą zawierać specjalistyczne słownictwo sportowe, militarne, techniczne czy jeszcze inne. Tłumacz musi więc być zorientowany w dziedzinie i adekwatnie tłumaczyć wszystkie pojęcia.
Warto jednak zaznaczyć, że tłumaczenie gier komputerowych można by określić jako hybrydę. Jeden jej składnik to rzeczywiście tłumaczenie specjalistyczne. Drugi zaś – przekład literacki. Podobnie jak w literaturze, w grze również tłumacz musi oddać atmosferę, posługiwać się odpowiednią składnią. Nierzadko przychodzi mu, podobnie jak tłumaczowi książek, mierzyć się z neologizmami. To sprawia, że tłumaczenie w procesie lokalizacji gier komputerowych jest bardzo skomplikowane.
Lokalizacja gier komputerowych – co po tłumaczeniu
Jak jednak wspomnieliśmy, lokalizacja gier komputerowych to dużo więcej niż tłumaczenie. Po wykonaniu przekładu trzeba powołać go do życia. Aby to zrobić, potrzebny jest zespół programistów, grafików, a także aktorów dubbingowych i samych graczy. Programiści i graficy zajmują się przygotowaniem grafiki tak, by zawierała nową wersję językową. Aktorzy dubbingowi nagrywają przygotowane przez tłumacza kwestie. Gracze zaś przeprowadzają testy funkcjonalności zlokalizowanej gry.
Problemy tłumaczeniowe w lokalizacji gier komputerowych
Ustaliliśmy już, że lokalizacja gier komputerowych to trudny proces. W jego trakcie tłumacz może napotkać na przeróżne problemy tłumaczeniowe. O jednym ich rodzaju już wspomnieliśmy. Są to neologizmy. Zdarzają się często np. w grach postapokaliptycznych. Ich tłumaczenie stanowi nie lada wyzwanie. Z jednej strony, trzeba sprawnie przekazać znaczenie neologizmu, a z drugiej nadać mu naturalne brzmienie.
Podobnie rzecz się ma ze slangiem. Trzeba bardzo dobrze się w nim orientować w obydwu językach. Z jednej strony trzeba przecież dobrze zrozumieć tekst wyjściowy i jego intencję. Z drugiej, trzeba go naturalnie przetłumaczyć. Odbiorca musi mieć wrażenie, że dany bohater rzeczywiście mógłby się w ten sposób odezwać. To wymaga nie tylko ogromnej wiedzy, ale i kreatywności oraz elastyczności.
Jednocześnie, tłumacz napotyka na szereg kłopotów, które przeszkadzają mu w puszczeniu wodzy fantazji. To przede wszystkim ograniczony czas i długość komunikatu. Gry są dynamiczne, a wypowiedzi często krótkie i urywane. Pod tym względem tłumaczenie gier komputerowych przypomina tłumaczenie filmowe. Tłumacz musi zmieścić maksimum treści w jak najkrótszym komunikacie.
Różnice kulturowe a lokalizacja gier komputerowych
Kolejną ważną kwestią w lokalizacji gier komputerowych są różnice kulturowe. Mają one znaczenie zarówno podczas przekładu, jak i podczas dostosowywania grafiki. Podczas przekładu jest to raczej jasne. Wszystkie odwołania do kultury języka oryginalnego muszą zostać tak naprawdę napisane od nowa. Tak, aby wywoływać podobne skojarzenia w odbiorcy. Przykładowo, jeśli tekst odnosi się do legendy popularnej w jednym języku i kulturze, trzeba znaleźć legendę o podobnej treści i ją opisać.
Ciekawa jest jednak kwestia dostosowania grafiki. Niektóre treści i obrazy w danych kulturach nie są mile widziane. Opowiadają o tym obszernie twórcy Wiedźmina 3. Musieli oni dostosować grafikę w grach wypuszczanych szczególnie na rynek arabski i japoński. Przykładowo, w kulturze japońskiej niedozwolone jest pokazywanie na ekranie wyprutych wnętrzności. Rynek arabski wymagał za to zakrywania nagości czy zastąpienia słowa „bóg” jego synonimami.
Lokalizacja gier komputerowych – na czym polega
Wiemy już, na czym polega lokalizacja gier komputerowych. To proces składający się z tłumaczenia, a następnie „wcielenia” go do wszystkich składowych gry. Sam przekład gier komputerowych to skomplikowana sprawa. Wymaga wiedzy ze świata gamingu, wiedzy specjalistycznej, a także doskonałej znajomości obu kultur. Tłumacz gier komputerowych, nawet świetnie przygotowany, może napotkać szereg kłopotów. Nie da się jednak ukryć, iż to właśnie wyzwania sprawiają, że jest to interesujące zajęcie.
