Tłumaczenia literackie

Tłumaczenia literackie
Jak tłumaczyć literaturę?

Zapewne większość osób wie, że tłumacze literaccy to odrębna grupa autorów przekładów. Trudnią się oni nie translacją dokumentów, umów czy instrukcji. Sporządzają tłumaczenia dzieł literackich, w zdecydowanej większości jako język docelowy traktując swój język ojczysty.

W niektórych krajach Europy (m. in. w Szwecji, Wielkiej Brytanii, Niemczech) tłumacz literacki zajmuje się przekładem wszystkich publikacji, które objęte są prawem autorskim, a więc np. podręczników, przewodników itd. W Polsce, a także innych krajach, za tłumacza literackiego uważa się osobę, która wykonuje tłumaczenia dzieł, kwalifikowanych do literatury pięknej.

Zgodnie z panującym prawem, tłumacz literacki traktowany jest w Polsce jak autor. Wykonany przekład natomiast chroniony jest przez prawo autorskie, podobnie jak pierwotne dzieło. Aby zostać tłumaczem literatury, oprócz doskonałej znajomości języka obcego, trzeba posiadać także talent literacki. Dzieła nie można traktować jako zwykłego przekładu. Musi odznaczać się wszystkimi cechami tworu literackiego. Czytelnik musi zostać wciągnięty w fabułę, w nie mniejszym stopniu, niż gdyby czytał oryginał. Musi także odczuwać osobowość tłumacza, którą pozostawia on w dokonanym przekładzie.

Istnieje wiele przekładów jednej pozycji, ale zwykle tylko jedna znana jest większemu gronu osób. Co więcej, pozostałe często są krytykowane. Przykładowo: tłumaczenie trylogii Tolkiena- przez większość czytelników i wielbicieli uznawana jest tylko translacja Marii Skibiniewskiej, która postanowiła nie dokonywać spolszczeń nazw. Na tej podstawie opracowano także polską wersję językową ekranizacji filmowych trylogii.

Podsumowując, tłumacze literaccy mają do wykonania bardzo trudną pracę. Jest to niewątpliwie chlubne i interesujące zajęcie, jednakże wymagające posiadania pewnych umiejętności i predyspozycji, które ograniczają wielu osobom, znającym język obcy, możliwość zajęcia się tym fachem. Po pierwsze- lekkość pisania. Tłumacz literacki musi być właściwie autorem, czasem dopasowywać przekład do warunków i kultury danego kraju. Oczywiście nie mogą one zmieniać fabuły dzieła, a tylko ją wzbogacać.